راهنمای جامع خرید درب ضد حریق مورد تایید آتش نشانی

به منظور بررسی و راهنمای خرید درب ضد حریق، حتماً باید به نکات ایمنی و داشتن گواهینامه استاندارد آن توجه نمایید. علاوه بر این موارد، ویژگی‌ها و مزایای مختلفی در درب‌های ضد حریق وجود دارد که قبل از خرید، مفید است که با آن‌ها آشنا شوید. همچنین باید در نظر داشته باشید که درب‌های ضد حریق انواع مختلفی دارند، بنابراین با توجه به نیاز خود، باید یکی از آن‌ها را انتخاب کنید.

ویژگی‌های درب‌ ضد حریق

درب‌های ضد حریق از اجزای مختلفی تشکیل شده‌اند. خود درب از یک لنگه فلزی با نقطه ذوب بالا ساخته می‌شود، البته در برخی موارد از شیشه‌های مقاوم نیز استفاده می‌شود.

یکی از ویژگی‌های اساسی درب‌های ضد حریق به منظور راهنمای جامع خرید درب ضد حریق، کد FD است که میزان مقاومت هر درب در برابر آتش سوزی را نشان می‌دهد. به عنوان مثال، یک درب با کد FD90، مدت زمان تحمل در آتش آن به مدت 90 دقیقه است.

حدود 42 درصد از تلفات ناشی از آتش سوزی به دلیل تماس مستقیم با شعله نیست، بلکه این تلفات از آسیب‌های ناشی از دودهای سمی است. بنابراین، یک درب ضد حریق باید مهر و مومی بوده تا قوی باشد؛ زیرا اگر در مهر و موم آن مشکلی باشد، احتمالاً درب نمی‌تواند به درستی از آتش سوزی محافظت کند. ضخامت درب‌های ضد حریق باید حداقل 45 میلی‌متر باشد، که این اندازه تحت نظر استانداردهای بین‌المللی است.

انواع درب ضد حریق

درب‌های ضد حریق برای افزایش ایمنی و محافظت در برابر آتش‌سوزی طراحی شده‌اند و بر اساس جنس، نوع کاربری و مدت زمان مقاومت به دسته‌های مختلفی تقسیم می‌شوند:

1- درب ضد حریق چوبی
2- درب ضد حریق فلزی
3- درب ضد حریق شیشه خور
4- درب ضد حریق دولنگه
5- درب ضد خریق اتاق سرور
6- درب ضد حریق دکورال
7- درب ضد حریق سفارشی در ابعاد دلخواه

اجزای تشکیل‌دهنده درب ضد حریق

راهنمای خرید درب ضد حریق به تفصیل این اجزاء را شرح می‌دهد. با مطالعه این راهنما، می‌توانید اهمیت هر قسمت را درک کنید و براساس نیازها و شرایط خود، درب ضد حریق مناسب را انتخاب کنید.

با توجه به راهنمای جامع خرید درب ضد حریق می توان گفت، اجزاء تشکیل‌دهنده درب ضد حریق عبارت‌اند از:

فریم (Frame): فریم فلزی یا چوبی با عایق‌بندی برای جلوگیری از عبور حرارت و دود.

چهارچوب فلزی  استحکام و سختی درب را افزایش می‌دهند و از فلزهای مقاوم به حرارت و آتش ساخته می‌شوند.

لنگه درب (Door Leaf): شامل هسته مقاوم از موادی مانند پشم سنگ یا گچ و روکش مقاوم.پشم سنگ نسوز نیز به عنوان عایق حرارتی استفاده می‌شود و از انتقال حرارت به سمت دیگری از درب جلوگیری می‌کند.

نوار درزگیر (Intumescent Seal): نوارهایی که در حرارت بالا منبسط شده و درزها را می‌بندند. لاستیک‌های نسوز که در نقاط اتصال درب به چهارچوب قرار می‌گیرند و به جلوگیری از نفوذ دود و حرارت کمک می‌کنند.

لولاها (Hinges): مقاوم در برابر حرارت برای نگه داشتن درب. لولا یا میله که برای قفل‌کردن و فشردن درب به شکل صحیح در چهارچوب فلزی استفاده می‌شود و جلوی باز شدن غیرمجاز در حالت اضطرار را می‌گیرد.
قفل و دستگیره (Lock and Handle): مقاوم در برابر حرارت و مناسب برای تخلیه سریع.
پانل‌های شیشه‌ای (Glass Panels): شیشه‌های مقاوم در برابر حرارت.
روکش و عایق‌بندی اضافی (Additional Coating and Insulation): برای افزایش مقاومت حرارتی.
سیستم‌های خودبسته‌شو (Self-closing Mechanisms): بستن خودکار درب پس از باز شدن.
ستن خودکار درب پس از باز شدن. دستگیره که برای باز و بسته کردن درب استفاده می‌شود و معمولاً از جنس مقاوم به حرارت است.

این اجزاء با همکاری و هماهنگی، به درستی ترکیب شده و در تشکیل درب ضد حریق مؤثر می‌شوند.

دستگیره آنتی پنیک درب ضد حریق

دستگیره پنیک (Panic Handle) برای درب‌های ضد حریق، یکی از اجزای کلیدی ایمنی است که برای اطمینان از تخلیه سریع و ایمن افراد در مواقع اضطراری طراحی شده است. این دستگیره‌ها باید به گونه‌ای ساخته و نصب شوند که درب ضد حریق بتواند به درستی وظایف خود را انجام دهد.

ویژگی‌های دستگیره پنیک برای درب ضد حریق:

1. سازگاری با درب ضد حریق:
   • دستگیره‌های پنیک باید با استانداردهای درب‌های ضد حریق سازگار باشند تا در هنگام آتش‌سوزی به درستی عمل کنند و از انتشار آتش و دود جلوگیری کنند.
2. عملکرد سریع و آسان:
   • طراحی شده برای باز شدن سریع با یک فشار یا کشش ساده، حتی در شرایط استرس زا و زمانی که جمعیت زیادی در حال تخلیه هستند.
3. مقاومت در برابر حرارت:
   • ساخته شده از مواد مقاوم در برابر حرارت تا بتواند در دماهای بالا که در حین آتش‌سوزی رخ می‌دهد، عملکرد خود را حفظ کند.
4. قابلیت خودبسته‌شو (Self-closing Mechanism):
   • برخی از مدل‌ها دارای مکانیزم خودبسته‌شو هستند که پس از باز شدن درب، به صورت خودکار درب را می‌بندد تا از انتشار آتش و دود جلوگیری کند.

نکاتی که قبل از خرید درب ضد حریق باید به آن توجه کنید!

چند نکته مهم که در زمان خرید درب ضد حریق باید به آن‌ها توجه داشته باشید عبارتند از:

1- بررسی برچسب گواهی استاندارد برای اطمینان از کیفیت مناسب درب. داشتن این برچسب نشان از استاندارد بودن و کیفیت مطلوب درب است.

2- توجه به لوله‌ها و کیفیت آن‌ها، زیرا اگر مشکلی در لوله وجود داشته باشد، درب قادر به مهار آتش به‌طور کامل نخواهد بود.

3- بررسی اینکه آیا درب به طور کامل و صحیح بسته می‌شود یا خیر؟ زیرا درب‌هایی که به درستی بسته نشوند، قادر به مهار آتش به نحو لازم نیستند. بنابراین حتماً باید توجه شود که دربی که به طور کامل بسته نمی‌شود، مناسب برای مهار آتش نیست.

4- مراقبت و نگهداری از درب‌های ضد حریق بسیار حائز اهمیت است. هنگام نصب این درب‌ها، باید اطمینان حاصل کنید که اتصالات و مهره‌ها به درستی نصب شده‌اند. برای حفظ و نگهداری مناسب، از قطعات با کیفیت استفاده کنید و در صورت آسیب دیدگی، قطعات را به موقع تعویض کنید.

درب‌های ضد حریق باید به صورت دوره‌ای بررسی شوند تا اطمینان حاصل شود که هیچ آسیب یا تغییراتی رخ نداده است.

پس از نصب درب‌های ضد حریق، حتماً آن‌ها را توسط افراد متخصص تست کنید تا از کارکرد صحیح و کامل آن‌ها اطمینان حاصل شود.

در شرایطی که دمای هوا بسیار بالا است، می‌توانید از دستگاه‌های خنک‌کننده استفاده کنید تا از خرابی درب‌ها جلوگیری کنید.

در مکان‌هایی که درب‌های ضد حریق استفاده می‌شود، تهویه هوا باید به طور منظم بررسی شود تا هوا همیشه تمیز و تازه باقی بماند.

نصب درب ضد حریق

1- آماده‌سازی محل نصب

قبل از نصب، باید محل نصب را به دقت آماده کنید. فریم درب باید کاملاً هموار و بدون نقص باشد تا درب به درستی باز و بسته شود. سطح نصب نیز باید صاف و بدون انحراف باشد تا مشکلی در عملکرد درب ایجاد نشود. این کار به تضمین نصب صحیح و عملکرد مؤثر درب کمک می‌کند.

نصب نوارهای درزگیر

نوارهای درزگیر (Intumescent Seals) باید به طور دقیق و مطابق با دستورالعمل‌های تولید کننده نصب شوند. این نوارها در شرایط حرارتی بالا منبسط می‌شوند و از عبور دود و حرارت جلوگیری می‌کنند. نصب صحیح این نوارها برای عملکرد مؤثر درب ضد حریق حیاتی است.

انتخاب و نصب لولاها

لولاهای درب ضد حریق باید از نوع مقاوم در برابر حرارت باشند. تعداد و محل نصب لولاها باید مطابق با مشخصات فنی درب و نیازهای ساختاری ساختمان انتخاب شود. این لولاها نقش مهمی در دوام و عملکرد صحیح درب دارند.

نصب قفل و دستگیره

برای قفل و دستگیره، باید از مدل‌های مقاوم در برابر حرارت و مناسب استفاده کنید. همچنین، دستگیره‌های پنیک باید به درستی نصب شوند تا در شرایط اضطراری باز شدن درب به آسانی ممکن باشد. این اجزا باید به گونه‌ای انتخاب شوند که در شرایط بحرانی عملکرد قابل اعتماد داشته باشند.

سیستم‌های خودبسته‌شو

سیستم‌های خودبسته‌شو درب باید به درستی نصب شوند و عملکرد آنها به طور مؤثر بررسی شود. این سیستم‌ها باید قادر به بستن درب پس از باز شدن باشند تا از گسترش آتش و دود جلوگیری کنند. اطمینان از کارکرد صحیح این سیستم‌ها برای ایمنی ساختمان بسیار مهم است.

آزمون و بازرسی

پس از نصب، عملکرد درب باید به دقت آزموده شود. بررسی کنید که همه اجزا به درستی کار می‌کنند و هیچ مشکلی در عملکرد وجود ندارد. بازرسی‌های دوره‌ای نیز برای حفظ کیفیت و عملکرد درب بسیار ضروری است.

شکاف‌ها در درب‌های ضد حریق

حتماً تمام شکاف‌های موجود در درب را بررسی کنید. شکاف‌های اطراف و بالایی درب نباید کمتر از 4 میلی‌متر باشد. برای اندازه‌گیری شکاف‌ها می‌توانید از سکه استفاده کنید، زیرا سکه‌ها دقیقاً 3 میلی‌متر هستند. باید توجه داشت که این قانون برای شکاف زیر درب متفاوت است. در اینجا، شکاف زیر درب می‌تواند بین 4 تا 8 میلی‌متر باشد. برای بررسی این شکاف، اگر نوری زیر درب قابل مشاهده باشد، نشان‌دهنده وجود فاصله زیاد است. باید به یاد داشت که فاصله زیاد می‌تواند باعث گسترش آتش سوزی شود و تلفات بیشتری ایجاد کند.

آموزش و آگاهی

آموزش ساکنین و کاربران ساختمان درباره نحوه استفاده صحیح از درب‌های ضد حریق و اهمیت آنها در مواقع اضطراری اهمیت زیادی دارد. باید به آنها آموزش دهید که چگونه درب‌های ضد حریق را در شرایط بحرانی استفاده کنند و از عملکرد صحیح آنها اطمینان حاصل کنند.

مراقبت و نگهداری

مراقبت و نگهداری منظم از درب‌های ضد حریق برای جلوگیری از خرابی و حفظ عملکرد صحیح آنها ضروری است. انجام بررسی‌های منظم و نگهداری مناسب کمک می‌کند تا درب‌ها در طول زمان به درستی عمل کنند و از ایمنی ساختمان اطمینان حاصل شود.

ملاحظات محیطی

در نهایت، باید به تأثیرات محیطی مانند رطوبت و تغییرات دما توجه کنید. استفاده از مواد مقاوم در برابر این عوامل و محافظت در برابر آلودگی و مواد شیمیایی می‌تواند به حفظ کیفیت و عملکرد درب‌های ضد حریق کمک کند. این ملاحظات برای تضمین دوام و کارایی درب‌ها بسیار مهم هستند.

استانداردهای ایرانی در حوزه درهای مقاوم در برابر حریق:

1. استاندارد ملی ایران (ISIRI):
   • استاندارد شماره 12055: این استاندارد مربوط به ویژگی‌ها و روش‌های آزمون درهای ضد حریق است. استاندارد ملی ایران بر اساس استانداردهای بین‌المللی مشابه تنظیم شده و در برخی موارد با آنها تطابق دارد.
2. آیین‌نامه‌ها و مقررات ملی ساختمان:
   • مبحث سوم مقررات ملی ساختمان (حفاظت ساختمان‌ها در برابر حریق): در این مبحث از مقررات ملی ساختمان، الزامات و راهنمایی‌هایی برای استفاده از درهای ضد حریق در ساختمان‌های مختلف ارائه شده است.

نکات مهم:

• انطباق با استانداردهای بین‌المللی: بسیاری از تولیدکنندگان ایرانی برای تضمین کیفیت و ایمنی محصولات خود، استانداردهای بین‌المللی مانند UL, BS, EN, و NFPA را نیز رعایت می‌کنند.
• آزمون‌ها و تاییدیه‌ها: درهای مقاوم در برابر حریق باید تحت آزمایش‌های مختلف قرار گیرند تا تاییدیه‌های لازم را از سازمان‌های معتبر داخلی و خارجی دریافت کنند.

این استانداردها و مقررات به افزایش ایمنی و کاهش خطرات ناشی از آتش‌سوزی در ساختمان‌ها کمک می‌کنند.

تطابق با استانداردها و مقررات

برای نصب درهای مقاوم در برابر حریق، اولین قدم این است که اطمینان حاصل کنید درب‌ها با استانداردهای معتبر بین‌المللی مانند UL، EN، BS و NFPA مطابقت دارند. همچنین، رعایت قوانین و مقررات ملی ساختمان مانند مقررات مبحث سوم بسیار مهم است. این هماهنگی با استانداردها به تضمین عملکرد صحیح درب‌ها در برابر آتش کمک می‌کند.

کلام پایانی

به طور کلی، راهنمای جامع خرید درب ضد حریق با ارائه اطلاعات دقیق و کامل درباره اجزاء و ویژگی‌های این درها، به افراد کمک می‌کند تا در انتخاب و خرید درب ضد حریق مناسب و با کیفیت، اطمینان داشته باشند. این راهنما با توضیح اهمیت هر قسمت و معرفی استانداردها، اطمینان ایجاد می‌کند که درب انتخابی، مطابق با نیازها و شرایط محیطی مکان مورد نظر است. این اطلاعات به افراد امکان می‌دهد تا دربی را که با استفاده از اجزاء بهینه و با استانداردهای مربوط، ساخته شده است، با اطمینان بیشتری انتخاب کنند و امنیت محیط خود را بهبود بخشند.

رضا فتحی